Gizem
Sürdürülebilir enerjinin öncülerinden İsveç, ısı ve elektrik enerjisi üretmek için çöpleri dönüştürüyor. Bu konuda öyle başarılı ki, ülkede üretilen çöpten daha fazla kapasiteye sahip olan bir çöp dönüştürme tesisleri var. Avrupa ülkeleri ile kıyaslandığında İsveç aslında aynı çöpü üretiyor fakat diğer ülkelerden farkı bu çöplerin sadece %1’lik dilimi belediye çöplerine atılıyor. Bir ülkenin çöplerinin %99’unun geri dönüştürülmesi sürdürülebilirlik adına gerçekten çok ciddi bir oran.
Çöpünü çöpe atmayan İsveç
İsveç’in Avrupa Birliği tarafından da desteklenen “Don’t Waste Your Waste” projesiyle, bisiklet, elektronik aletler, kıyafet gibi ürünlerin çöpe atılması yerine tamir edilmesi konusunda halkı teşvik etmesi sürdürülebilirlik konusundaki hassasiyetlerinin bir kanıtı. İsveç 1991’de fosil yakıtlara ağır vergi uygulayan ilk ülkelerden biriydi ve şimdi elektrik enerjisinin neredeyse yarısını yenilenebilir kaynaklardan alıyor. İsveç Atık Yönetimi ve Geri Dönüşüm Derneği’nin İletişim Direktörü Anna-Carin Gripwall, insanların çöplerini geri dönüştürmeleri konusunda farkındalık yaratmak için uzun zamandır çok çalıştıklarını belirtti.
Çöpleri tamamen bitti
Çöplerin yakılması sonucu toprağa sızan toksinlerin azaltılması amacıyla 32 tane özel elektrik üretim tesisi kuran İsveç, çöplerin yakılmasıyla çıkan buharın türbinlere yönlendirilmesini amaçlıyordu. Üretilen bu çöpler, geri dönüşüm yapılması için dikkatlice filtrelendiğinden, çöp yakma prensibiyle çalışan elektrik tesislerinin kullanabileceği çöp miktarı azalmış durumda. Bu nedenle İngiltere, Norveç gibi ülkeler, çöplerini İsveç’e gönderiyor. Böylece İsveç gerekli enerji ihtiyacını çöpleri ithal ederek sağlıyor.
Atıktan Enerjiye
İsveçliler evlerindeki plastikleri, gazeteleri, metalleri, camları, elektrikli aletleri, ampulleri ve pilleri ayırmayı sürdürüyor. Özel çöp kamyonları şehirlerde dolaşarak elektronik aletler ve kimyasallar gibi zararlı atıkları topluyor. Eczacılar artan ilaçları kabul ediyor. Isveçliler eski televizyon veya kırık mobilya gibi daha büyük atıklarını şehirlerin hemen dışındaki geri dönüşüm istasyonlarına götürüyorlar. Birçok belediye, tüketicileri yiyecek atıklarını ayrıştırma yönünde de teşvik ediyor. Bütün bu atıklar yeniden kullanılıyor, geri dönüştürülüyor veya gübre olarak kullanılıyor. Şirketlerin de katıldığı bu girişimde İsveç merkezli H&M “Giysi Toplama” girişimiyle müşterilerine indirim kuponları vererek karşılığında kullanılmış giysilerini topluyor.
Çevreye zarar vermeden yapılacak bir yakma işlemi için yüksek teknolojiye sahip bir sistem gerekiyor. Bu modelin en başarılı uygulayıcısı olsa da İsveç; en iyi yöntemin bu olup olmadığını tartışmaya devam ediyor. (Bu haberde yer alan verilerin doğruluğu ve yakma yönteminin çevre dostu olup olmadığı da çeşitli kaynaklarda (1,2) tartışılmış.)
Kaynak: Independent
