Bilal Emre Arslan
- Cinsiyetçi reklamların yetişkinler tarafından yaygın olarak benimsenen kalıplaşmış cinsiyet algılarını kuvvetlendirmekle kalmadığı; çocukların bu kalıplardan muaf olan zihinleri için çok daha kirletici bir etki gösterdiği biliniyor.
- Birleşik Krallık Reklam Standartları Otoritesi, yükselen tepkilere kulak vererek kadını cinsel nesne ya da tehlikeli derecede zayıf olarak gösteren reklamları yasaklama kararı aldı.
- Daha katı reklam standartları, eşitsizliklerin çözümünde önemli bir rol oynayabilir.
Çocuklara dayatılan cinsiyet kalıplarını reddeden ailelere bir destek de İngiliz otoritelerinden geldi. Ülkenin reklam denetleme kurumu, oğlan çocuklarının bilim insanı, doktor, mühendis olma hayali kurarken kız çocukların balerin, hemşire gibi daha “feminen” kabul edilen mesleklerde yer alma hayali kurduğu reklamların ekranlarda yer alamayacağını duyurdu. Bu reklamların genel olarak çocuk kuşağı ya da kanallarında, çocukların daha etkin kullandığı sosyal medya mecralarında görüntülendiğini de ekleyelim.
Cinsiyetçi reklamlara karşı yeni kurallar
Reklamcılık Standartları Otoritesi (ASA) yeni kurallarını, kadınları cinsel nesne olarak ya da tehlikeli derecede zayıf gösteren (anoreksik) reklamları yasaklayan mevcut mevzuat üzerine inşa ediyor. Grup, reklamlardaki basmakalıp cinsiyetçiliğin çocuklar ve yetişkinler için potansiyel zararını açıklayan bir rapor yayınladı. Yeni kurallarla birlikte evi tek başına temizleyen kadın, basit ev işlerini yapan erkek ya da “cinsiyetine uymayan” etkinlikler yüzünden ceza alan çocukları gösteren reklamlar yasaklanacak.
Bahsettiğimiz gibi cinsiyetçi reklamlar şu anda gösterimde. Örneğin Weetabix kahvaltılık tahıl reklamında pembe elbise giyen kız çocuğu günlüğüne kalpler çizer, bebekleri ile oyun oynar, dans eder, köpeği süslerken oğlan çocuğu ise mavi bir süper kahraman kostümüyle kızın bu etkinliklerine karışıyor, yaramazlık yapıyor, kızın durumu ile dalga geçiyor. Aptamil bebek maması reklamında ise oğlan çocuğu büyüdüğünde matematikçi, dağcı gibi “erkek” meslekleri yaparken gösterilirken, kız çocuğu ise büyüdüğünde balerin olarak gösteriliyor.
Yeni standartlar yetişkinlerin basmakalıp cinsiyet algısına da karşı koyuyor. Raporda erkekleri “beceriksiz” babalar olarak göstermek, onları ev işlerinde ve çocuk bakımı rollerini zayıflatabileceği belirtildi. Erkek egemen karakter ve zayıf, itaatkar kadın figürlerini reklamlarda kullananlar da ASA’nın radarına yakalanacak.
Dior Homme parfüm reklamı ise bu durumu açıklayan güzel bir örnek. Oyuncu Robert Pattison maço tavırlarla kadını öper, film çeker, araç kullanır, kucağında taşır ve kadın tüm bu süreç boyunca sadece onu takip eder. Kadın sadece nesne olarak reklam filmine eşlik eder.
Reklam Standartları Otoritesi Başkanı Guy Parker, “Reklamcılık toplumsal cinsiyet eşitliğini zedeleyen pek çok faktörden yalnızca bir tanesi. Daha katı reklam standartları, eşitsizliklerin çözümünde bireyler, ekonomi ve toplum için sonuçların iyileştirilmesinde önemli bir rol oynayabilir” dedi.
Bizde yok mu böyle reklamlar? Saymaya kalksak bitiremeyiz ama en azından bir tane örnek de ülkemizden verelim.
