Bilal Emre Arslan
- Tip 1 Diyabet (T1D) dünyada oldukça yaygın ve giderek de yaygınlaşıyor.
- Otoimmün (vücudun savunma sisteminin kendi hücrelerine saldırarak tahrip etmesinden kaynaklanan) bir hastalık olan T1D’nin sebebi ve tedavisi henüz bilinmiyor.
- Araştırmacılar, 25 yıllık araştırmanın sonucunda T1D’yi tetikleyebilecek viral grubu bulduklarını iddia ediyor.
- 2018’de insanlar üzerinde denenmeye başlanacak olan aşı ile ilerlemiş olan hastalık tedavi edilemeyecek yani aşı ”önleyici” görev görecek.
2050 yılına gelindiğinde, yalnızca ABD’de 5 milyon kişiye Tip 1 Diyabet (TlD) teşhisi konması bekleniyor. Ülkemizde de sıklıkla rastlanan, çocukları ve yetişkinleri etkileyen bu otoimmün hastalık şu anda önlenemiyor ve iyileştirilemiyor. T1D’yi doğru yönetmek için, bu durumdaki insanlar sürekli kandaki glikoz düzeylerini izlemek ve hayatlarını tehdit eden komplikasyonları önlemek için bu seviyeleri insülin takviyesi ve diyet yoluyla kontrol altına almak durumundalar.
Prototip aşı hazırlanıyor
Uzun zamandır T1D’nin viral enfeksiyonla ilişkili olabileceği ve bu hastalığa karşı bir aşı oluşturma olasılığı tartışılıyordu. Finlandiya’da bu bağlantıyı ve potansiyel aşıları yaklaşık 25 yıldır araştıran bilim insanları, bu zahmetli bilimsel yolculuklarının sonunda, T1D’yi tetikleyebilecek viral grubu bulduklarına inanıyorlar. Ekip, 2018 yılına kadar insanlar üzerinde klinik denemelerde kullanılabilecek bir prototip aşı hazırlamayı hedefliyor.
Ekibin de dikkat çektiği gibi, bu aşı T1D için -ne yazık ki- tedavi edici bir etkiye sahip olmayacak, ancak hastalığın önlenmesinde başarılı olduğu kanıtlanırsa, dünya üzerindeki milyonlarca insanın hayatını değiştirme potansiyeline sahip olduğu söylenebilir.
Tip 1 Diyabet Nedir?
Halk arasında şeker hastalığı olarak da bilinen Tip 1 Diyabet (T1D), kişinin pankreasının, yiyeceklerden enerji almayı sağlayan bir hormon olan insülini üretmeyi durdurmasından kaynaklanan otoimmün bir hastalıktır. T1D, vücudun bağışıklık sisteminin pankreastaki ”beta hücreleri” adı verilen ve insülin üreten hücrelere saldırıp tahrip etmesiyle oluşur. Sebepleri henüz tam olarak anlaşılamasa da, bilim insanları hem genetik hem de çevresel tetikleyicilerin bu hastalıkta rol aldığına inanıyorlar. T1D başlangıcının beslenme veya yaşam tarzıyla ilgisi yoktur.
