Sadece değişmeyi düşünmek, değişimin adımlarından biri olarak kabul edilebilir mi? Değişim böyle (mi) başlar – hiçbir şey yapmadan, sadece düşünerek?
EVET.
Değiştirmek istediğiniz şey üzerine sadece düşünmenin, değişimin gerçek bir aşaması olduğu iddiası (gerçekten yapabilmek için, neyi, nasıl değiştirmek istediğinizi tabii ki düşünmek zorundasınızdır) son derece mantıklı ve açıktır; ancak pek çok kişi tam da bu değişim üzerine kafa yorma sürecinin ortasında şöyle bir hisse kapılır:
Tek yaptığım bir şeyleri değiştirmekle ilgili düşünmek ya da konuşmak ama gerçekte öyle bir şey yaptığım yok.
Bu, kişiye kendini kısılıp kalmış gibi hissettirir ve asla değişemeyeceği yönünde bir ‘kendini gerçekleştiren kehanet’ etkisi yaratır. Kendinize sürekli bir şeyleri değiştirmek için hiçbir şey yapmayan ve sadece değişmeyi düşünmekle yetinen biri olduğunuzu söylerseniz, sonuç olarak bir şeyleri değiştirmek için düşünmekten başka bir şey yapmayan bir kişiye dönüşürsünüz.
Bu döngüyü kırmak, gerçek bir değişim sürecinin neye benzediğini derinlikli bir şekilde anlamakla başlar. Planlı bir değişim, 5 temel evrede gerçekleşir:
1. Düşünme Öncesi
Bu evrede değişmeyi düşünmüyorsunuzdur bile. Bunu bir örnekle açıklayacak olursak; kendisi için ‘ideal olmayan’ bir adamla birlikte olan ancak onunla vakit geçirmekten keyif alan bir kadını düşünebiliriz. Adamın onun için iyi olup olmadığına kafa yormaz. Sadece onun yakınlarında olmanın tadını çıkarmaktadır.
2. Düşünme
Bu evrede, bir şeyleri değiştirmenizin gerekebileceği yönünde düşüncelerinizi tetikleyen bazı şeyler yaşanmıştır. Bir önceki örnekten ilerleyecek olursak; kadın birlikte olduğu adamla ilgili hoşuna gitmeyen noktaları keşfetmeye ve kendine şu soruları sormaya başlamıştır: ‘Bu ilişki nereye gidiyor?’, ‘Ben ne yapıyorum?, ’Sevgilim x konusunda çok iyi ancak y konusunda değil’, ’Bu ilişkiyi neden sürdürüyorum?’, ‘O benim için yeterli mi?’, ‘İçinde bulunduğum durumdan gerçekten memnun muyum?…
Ancak bu evrede herhangi bir şey değiştirmezsiniz. Yalnızca, mevcut işleyişinizin aynı kalması halinde hayatınızın neye benzeyeceğini, bir şeyleri değiştirmeniz halinde neye benzeyeceğini ve potansiyel değişimin hangi şekillerde gerçekleşebileceği üzerine düşünürsünüz.
3. Hazırlık
Burası, artık değişime karar verdiğiniz ve hazırlık moduna geçtiğiniz evredir.
Değişimi başarmış insanlara bunu nasıl yaptıklarını sormaya ve sorumluluk hissetmek için çevrenizdekilere bir şeyi değiştirmeye karar verdiğinizi duyurmaya başlarsınız. Değişim konusunda çeşitli kitaplar ya da blog yazıları okumaya başlar ve süreci daha kolay tamamlamanıza ya da değişim hedefinizde ısrarcı olmanıza yardımcı olacağını düşündüğünüz şeyler satın alırsınız.
4. Harekete Geçme
Bu evre, gerçek davranışsal değişiklikler tarafından şekillenir. Değişimle en çok özdeşleştirilen evre budur çünkü aynı zamanda en görünür olanlarıdır.
Örneğimize göre bu evre, kadının erkek arkadaşıyla zorlu bir konuşma sonrası ayrılmasına tekabül eder.
5. Sürdürme
Sıklıkla üstün körü bakılmasına karşın en önemli evredir. Gerçekten bir değişime ihtiyacınız olduğunu idrak etmek kadar, bu değişime yönelik adımlar atmak da sandığınızdan uzun sürebilir. Bu evreye ulaştığınızda, asıl zor kısmı geride bıraktığınızı düşünürsünüz – ancak hayır. İronik bir biçimde, kişinin en çok desteğe ihtiyacı olduğu evre, bu evredir. Sürdürme evresinin en doğal parçalarından biri olan değişim kararınızdan cayma isteği, sizi değişimle ilgili başarısız olduğunuz yanılgısına düşürür. Sürdürme evresi boyunca ihtiyacınız olan desteği bulduğunuzda ise, gerileme isteğini nasıl önleyeceğinizi, yorumlayacağınızı ve zayıf noktaları nasıl kuvvetlendireceğinizi öğrenirsiniz.
Düşünme öncesi dışındaki tüm evreler çokça dikkat, zaman ve enerji gerektirir. Düşünme, işin önemli bir parçasıdır. Ne istediğinize yönelik çelişkili düşüncelerle karşı karşıya kalmak ve bu anlaşmazlığı çözmek zor bir süreçtir.
Gerçekte, samimi olarak ne istediğinizi anlamak bile yeterince zorken, bunu uygulamak ve sürdürebilmek çok daha zorlu bir süreç olabilir.
Kaynak: Thrive Global