Kök Hücre Çalışmalarında Dönüm Noktası
Saitou ve meslektaşları, ilk olarak yapay fare yumurtası hücreleri ürettiklerinde bu hücreleri, cenin farelerin dokusundan oluşturulan yapay bir fare yumurtalığının içinde olgunluk dönemine kadar büyütmüşlerdi. Sonraki adımda bu dokunun insanlardan elde edilmesi imkânsız olabileceğinden, araştırmacılar yapay yumurtalık geliştirmenin farklı bir yolunu bulmak zorundalardı.
Olgunlaşmamış insan yumurtaları üretmek için, Saitou ve meslektaşları, herhangi bir hücre tipine dönüşme yetenekleri açısından önemli olan, uyarılmış pluripotent kök hücreleri oluşturmak için insan kan hücrelerini kullandı. Bu hücreler daha sonra, farelerden elde edilen embriyonik hücreler kullanılarak laboratuvarda üretilen küçük, yapay yumurtalıklara enjekte edildi.
Etik Tartışmaları Alevlenecek
Saitou ve meslektaşları tarafından üretilen yumurtalar döllenip bir insan yavrusu haline gelebilecek kadar olgunlaşmış durumda değil. Yine de akrabalarının genetik materyalinden meydana getirilmiş bebeklerin yolunu açıyor. Ayrıca, infertilite sorunu yaşayan insanlara veya eşcinsel partnerlere kendi DNA’larından meydana getirilmiş bir çocuk sahibi olmak için de yol sağlayabilir.
Araştırmacılara göre bir sonraki adım, insan spermi ve döllenmeye hazır yumurta hücreleri üretmek için benzer bir yöntem uygulamak. Bu deney çok daha fazla araştırma gerektirmekle kalmayacak, ayrıca laboratuvarda, hayatta kalmaya elverişli insan yumurtaları üretmek akıl almaz derecede fazla tartışmaya neden olacak.
Örneğin, bu durum izni alınmamış kişilerin klonlanmasına yol açabilir. Dartmouth’ta biyoetikçi olan Ronald Green’in de NPR (Yenidoğan Canlandırma Programı) konusunda belirttiği gibi, birileri George Clooney’nin bebeğine sahip olmak isteyebilir ve kuaförü saç tellerini internet üzerinden satmaya başlayabilir. Böylece, birdenbire her yerde George Clooney’nin rızası alınmadan yapılmış çocuklarını görmeye başlayabiliriz.
Dahası, birçok bilim insanı, insan üreme sürecinin tam olarak anlaşılmadığını ve laboratuvarda yetiştirilen yumurta hücrelerinin çok ciddi genetik hastalıkları olan bebeklere yol açabileceği konusunda endişelenmektedir.
Kök hücre araştırmaları, ABD’de ve diğer birçok ülkede son on yılda etik kaygılar nedeniyle durduruldu ve Green’in ima ettiği türden sorunlar, bu teknoloji daha da geliştikçe ele alınmak zorunda kalınacaktır.
Kaynak: Motherboard