OnlyFans ve İnternette Müstehcen İçeriğin Sınırları

Geçtiğimiz günlerde dünyada en popüler yetişkin içerik platformlarından biri olan OnlyFans çok tartışılan bir karar aldı. Platform, Ekim ayından itibaren kullanıcılarının cinsel içerikli paylaşımlarının yasaklanacağını duyurmuştu. Haber, ilk olarak Bloomberg’de yayınlandı. Bir çok seks işçisinin finansal kaynak sağladığı platformun bu kararı almasındaki en büyük etken ise BBC tarafından yapılan bir araştırmaydı.

OnlyFans, milyonlarca içerik üreticisi tarafından kullanılıyor. Bu kullanıcılar, kendilerine abone olan kişilere video ve fotoğraf içerikleri satabiliyor. Yemek tariflerinden dans performanslarına kadar çeşitli içerik türlerinin olduğu site en çok pornografik içerikleriyle öne çıkıyor. 

BBC Mayıs ayının sonunda yayınladığı araştırmayla, çocukların Onlyfans’te cinsel içerikli videolar sattığını açıkladı. Çocuk istismarı tartışmalarının hedefine konulan site, kullanıcılar için yaş sınırını gözettiklerini belirtmişti. Ancak araştırma, sitenin bu konuda aldığı önlemlerin yetersiz olduğunu ortaya çıkardı. 18 yaş altı bir çocuğun 18 yaş üzeri birinin pasaportunu kullanarak hesap açmasının mümkün olduğu anlaşıldı.

BBC, İngiltere’deki çocuk koruma uzmanları ve emniyet güçleriyle yaptığı görüşmelerde şöyle bir sonuca varmıştı; İngiltere’de çocukların korunmasıyla ilgili en kıdemli emniyet müdürü olan Simon Bailey:

 “OnlyFans’in çocuklar tarafından kullanıldığı her geçen gün netleşiyor” dedi ve ekledi: “Şirket para kazanmak isteyen çocukların veya çocukları sömürmek isteyenlerin önüne geçmek için yeterince çaba göstermiyor.”

Çocuk istismarı hakkındaki yaygın tepkiler üzerine OnlyFans, içerik üretimine dair politikalarını değiştireceğini duyurdu. Bu kararın tek sebebi etik kaygılar değildi. OnlyFans’le işbirliğindeki ödeme aracısı şirketler siteye baskı yapıyordu. Ödeme aracılarına büyük oranda bağımlı olan platform, kararı almaya ekonomik kaygılarla da zorlandı.

Ancak, platform bu sefer de cinsel içerik üzerinden finansal kaynak sağlayan kullanıcılarının tepkisini çekmişti. Siteyi ve uygulamayı kullanan bir çok seks işçisi karardan şikayetçi oldu. Faturalarını OnlyFans’te sattığı içeriklerle ödediğini söyleyen kullanıcılar, platformun kurucusu Tim Stokely’e kadar ulaştılar. Kullanıcılarıyla ödeme aracılarının arasında kalan OnlyFans ise, aldığı kararı geri çektiğini açıkladı. 

Platform, attıkları tweetle Ekim ayında tüm kullanıcıları kapsayacak bir politika değişikliğine gideceklerini bildirdi. Bu açıklamaya rağmen, seks işçisi kullanıcıların ve çocuk koruma uzmanlarının kaygıları hala devam ediyor.

İnternette Pornografik İçeriğin Sınırları

OnlyFans’in yaşadığı ikilem internette cinsellikle ilgili tartışmayı tekrar gündeme getirdi. NewsLabTurkey geçtiğimiz hafta yayınladığı e posta bülteninde internette cinsellik konusunu ele aldı. Tartışma, bu tür platformlara yapılan finansal sansürün özgürlükçü tavra zarar verdiği düşüncesiyle, güvenlik ihmallerinin çocuklara verebileceği zararların kaygısını kapsıyor. Bu da, internette sansür, pornografik içeriklerle, çocuk istismarı, platformların ardındaki finansal yaptırımlar gibi konuları tekrar düşünmeye itiyor. Ortaya çıkan soruysa şu: Çevrimiçi platformlarda müstehcen içeriğin sınırları nasıl belirlenmeli?

NewLabTurkey tarafından da referans gösterilen Silicon Values kitabında çevrimiçi platformlardaki içerik moderasyonunun evrimi anlatılıyor. Kitabın “Profit Over People” bölümünün önemli görülmesine hak vermek gerek. Çünkü bu bölüm, söz konusu medya şirketlerinin hepsinin kâr amacı güden şirketler olduğunu bize hatırlatıyor. Bu sebeple, platformlardan bizim haklarımızı gözetmelerini istemek biraz naif bir düşünce gibi gözüküyor.

OnlyFans gibi siteler, kullanıcılarından ödeme alabilmek için büyük finans şirketleriyle anlaşma yapıyor. Bu da, finans şirketlerini platformun içerik moderasyonunda önemli ölçüde söz sahibi hale getiriyor. Daha önce Pornhub’a da yapılan finansal sansürün hedefinde bu sefer OnlyFans var. Unutmamak gerekir ki, cinselliği veya cinsel içerikleri sansürlemek şirketlerin kâr amacından bağımsız değil. Özgürlükçülük, tüm dünyada, kaybedilme olasılığı olan paralarla ters orantılı olarak savunuluyor. 

Peki gerçekten sınırlandırılması gereken içerikler yok mu? Çocukların cinsel içerikler üretmesinin veya bunlarla kontrolsüz şekilde karşılaşmasının çocuk istismarı sınırlarına girdiği aşikar. Ancak sınırların nerede çizilmesi gerektiğine dair tutarlı uygulamalar da yok gibi gözüküyor. 

Türkiye’de Erişim Sağlayıcıları Birliği (ESB) 2020 Ekim ayı itibariyle verdiği rakamlara göre, erişim engeli kararlarının yüzde 53,65’ini müstehcenlik, yüzde 25,39’unu ise fuhuş oluşturuyor. Çocukların cinsel istismarına yönelik erişim engeli kararı ise yüzde 1.8’lik bir orana sahip. Türkiye’deki oranlara bakıldığında tanımı tam olarak yapılmayan müstehcenliğin çocuk istismarından bağımsız olarak konumlandırıldığı anlaşılabiliyor. 

Çocuklar için Dijital Güvenlik

Avrupa Çevrimiçi Çocuklar araştırmasının 2020 raporuna göre, Avrupa ülkelerindeki 9-16 yaş aralığındaki çocukların ortalama yüzde 33’ü internette pornografik içerikle karşılaşıyor. Erken yaşta cinsel içerikle karşılaşmanın çocukların duygusal ve cinsel gelişimini olumsuz yönde etkileyebileceği biliniyor. Söz konusu, OnlyFans’te olduğu gibi bu içeriklerin bizzat çocuklar tarafından üretilip satılmasıysa kaygı daha da büyüyor. 

Çocuklar için daha güvenli bir dijital dünya oluşturmak mümkün. Burada ebeveynlere de bazı görevler düşüyor. Çözüm teknolojiyi yasaklamak değil. Çocuğun internette hangi tür riskli içeriklere maruz kalabileceğini bilmek ilk adım olabilir. Örneğin, ücretsiz ve reklam içeren bir çok oyun sitesi, çocukların kolayca, bahis, şiddet veya cinsel içerikli sitelere geçiş yapmasına ortam hazırlayabiliyor. Bir başka büyük risk unsuru da video platformları. Youtube’da çocuğunuzun gelişimi için tehlike oluşturacak herhangi bir videoya rastlamak çok kolay. Youtube Kids gibi çocuklar için oluşturulmuş video platformlarını kullanarak bu riski azaltabilirsiniz. Güvenli Çocuk gibi platformları kullanarak hem dijital güvenlik hem medya okuryazarlığı alanlarında gelişimini sağlayabilirsiniz. Unutmamak gerekir ki, çocuklarınız bir çok şeyi sizden görerek taklit ediyor. Dijital platformları onlarla birlikte kullanarak, güvenli ve ufuk geliştirici bir medya kullanımı konusunda örnek oluşturmanız mümkün. Bunun için yapabileceklerinize dair bazı tavsiyeler “Dijital Dünyada İyi Bir Çocuk Yetiştirmek” yazımızda bulunuyor. 

Yetişkin içerik platformlarının çocuklar için güvenlik ihmallerinin olması önüne geçilmesi gereken bir durum. Söz konusu platformların sınırlarını çizerken cinsel içeriklere erişmenin yetişkinler için bir hak, çocuklar içinse istismar olduğunu hatırlamak faydalı olabilir. Çocuklar için daha güvenli bir dijital dünya yaratmanın birçok yolundan birisi, cinsel içerikli siteleri tamamen engellemek veya finansal baskılarla cinsel içerikleri kaldırmalarını zorlamak olmayabilir.

Yazar: Özge Yıldız